اولین اینترنت ماهواره ای

در ابتدا نگاهی به ایده اولیه ی شکل گیری استارلینک و مراحل توسعه و رشد آن می پردازیم تا ببینیم چگونه ایلان ماسک، کارآفرین و میلیاردر و مدیر عامل شرکت های تسلا و اسپیس ایکس، موفق شد یکی دیگر از ایده های بشر دوستانه خود را عملی کند.

ایده استارلینک از کجا آمد؟

واژه (استارلینک) در حقیقت هم نام بخشی از اسپیس ایکس و هم نام شبکه فضایی اسپیس ایکس متشکل از ماهواره های مداری است که روند ایجاد آن در سال ۲۰۱۵ آغاز و در سال ۲۰۱۸ نمونه های اولیه ماهواره هایی که قرار بود در این شبکه استفاده شوند، ساخته شد. اما شرکت اسپیس ایکس از ده ها سال پیش، روی بحث ارائه اینترنت در فضا، کار و تحقیق کرده بود. تاسیس شرکت فضایی اسپیس ایکس به سال ۲۰۰۴ و با همین هدف باز می گردد. در سال ۲۰۰۸، سهام اسپیس ایکس به شرکت فرانسوی آستریوم فروخته شده تا بتواند تمرکز بیشتری روی توسعه سرویس های ارتباطی در فضا داشته باشد.

در سال ۲۰۱۴، (ایلان ماسک) و (گرگ وایلر)، روی طرحی کار کردند که شامل ۷۰۰ ماهواره شبکه و متصل به هم در فضا بود. این طرح موسوم به WorldVU که بعدا به پروژه وان وب (یکی از رقبای کنونی استارلینک) تغییر یافت؛ ده ها برابر بزرگ تر از منظومه ماهواره ای ایریدیوم در زمان بود.

ایده اولیه اینترنت استارلینک، دسترسی میلیون ها نفر در سراسر جهان به اینترنت پر سرعت و بدون تاخیر بود؛ در هر کشوری، در هر قاره ای و در هر نقطه ای روی زمین. از قطب شمال تا قطب جنوب، از جنگل های دور افتاده ای که در آن ها هیچ اینترنت موبایل و ثابتی نیست تا روستاها و حاشیه شهر هایی که هنوز رنگ اینترنت را به خود ندیده اند.

پرتاب اولین آرزوها

در گام اول، دو ماهواره نمونه اولیه برای پرواز آزمایشی در فوریه ۲۰۱۸ به فضا پرتاپ شدند. بعد ها به مرور زمان ماهواره های آزمایشی بیشتری اضافه و ۶۰ ماهواره عملیاتی در ماه مه سال ۲۰۱۹ در مدار مستقر شدند.

از آن به بعد اسپیس ایکس سعی کرد در هر پرتاپ موشک فالکون خود، ۶۰ ماهواره استارلینک را به فضا بفرستد و در مدار مربوطه، مستقر کند. البته، این برنامه پرتاپ ها در اوایل، به ویژه سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ به خوبی و مطابق انتظار مدیران اسپیس ایکس پیش نرفت ولی در سال ۲۰۲۱ و بعد از آن در سال ۲۰۲۲ این هدف محقق شد. در فوریه ۲۰۲۲، اسپیس ایکس بیش از ۲ هزار  ماهواره اینترنتی به فضا پرتاپ و فعال کرده بود.

ارائه اینترنت استارلینک به صورت آزمایشی در فاز بتا، از ماه اوت ۲۰۲۰ در حالت محدود شده در ایالات متحده آغاز شد و از نوامبر ۲۰۲۰، وارد فاز بتای آزمایشی عمومی شد. در ژانویه ۲۰۲۱ سرویس استارلینک به کشور کانادا رسید و در ماه مارس در کشور آلمان، در آوریل در کشورهای نیوزلند و استرالیا و به همین ترتیب، به سرعت استارلینک در کشور های مختلف جهان شروع به ارائه سرویس کرد.

شروع اینترنت استارلینک با سرعت های ۴۰ تا ۵۰ مگابیت و تاخیر نزدیک به ۳۰ میلی ثانیه بود؛ چیزی که اصلا شباهت به وعده های ایلان ماسک در اولین روز های راه اندازی استارلینک نداشت، اما کم کم و با افزایش تعداد ماهواره های پرتاپی به مدار زمین و بهبود کیفیت لینک های ارتباطی با ایستگاه های زمین، وضعیت بهتری پیدا کرد و اکنون میانگین سرعت ۱۵۰ تا ۲۰۰ مگابیت با تاخیر ۱۰ میلی ثانیه ای می دهد. در برخی کشور ها، سرعت اینترنت استارلینک به بالای ۵۰۰ مگابیت بر ثانیه می رسد.

ایلان ماسک به وعده اش عمل کرد

ایده های خام ایلان ماسک در سال ۲۰۱۴، اکنون در سال ۲۰۲۳ به واقعیت رسیدند. استارلینک در بیش از ۴۵ کشور دنیا سرویس اینترنت ماهواره ای ارائه می کند؛ کل زمین زیر پوشش بیش از ۲۶۰۰ ماهواره اسپیس ایکس است و از انواع سرویس های استارلینک همراه، استارلینک مخصوص قایق های تفریحی و کشتی های تجاری، استارلینک در حال حرکت، استارلینک ویژه هواپیماها و سفرهای هوایی رونمایی شده است.

نزدیک به ۵۰۰ هزار کاربر، مشتری این شرکت هستند و ده ها هزار نفر برای دریافت دیش و تجهیزات استارلینک ثبت نام کرده اند. موفقیا استارلینک، باعث شده است رقیبانی مانند وان وب، کوپتر آمازون،فیسبوک و غیره نیز به کار توسعه ماهواره های خود سرعت ببخشند و امیدوار به گرفتن سهمی از بازر بزرگ تقاضا برای اینترنت ماهواره ای باشند.